BAYQUŞ
User
- Joined
- Dec 9, 2024
- Messages
- 5
- Reaction score
- 9
- Points
- 0
Salam hər kəsə.
Bu oxuduğunuz string yığını mənə aid olan fikirlərin yazıya çevirilmiş versiyasıdır. Nəzərinizə çatdırım ki, bu yazı hansısa xarici platformadan alınıb google translate ilə tərcümə edilmiş bir yazı deyil.
Disclamer : Bu yazıda Argo (Vulqar) ifadələr görməsəniz də çox sayda tənqid ilə qarşılaşa bilərsiniz. Odurki, təqdid atəşindən pay almış şəxslərin mənlə mübahisə etmək və ya nələrisə isbat etmək üçün itirdikləri vaxt əvəzinə özünü inkişafa sərf etsə daha məqsədə uyğun olar.
Qeyd : Bu və bunun kimi paylaşılacaq məqalələr toplusu komandamız tərəfindən Marifləndirmə məqsədi ilə bir çox platformada paylaşılmaqdadır. Lütfən bunun, bunun bənzəri kimi mövzular ilə digər platformalarda qarşılaşdıqda "alıntıdır" kimi fikirlər bildirməyin.
Hackerlik nədir?
Wiki dayı bunu gözəl izah edib. Burada əlavə ediləsi çox da bir şey yoxdur. Sadə dildə desək, yaxşı səviyyədə proqramlaşdırma dilləri və texnologiya biliklərinə malik olmaqla yanaşı, sistemin iş prinsipini manipulyasiya edə biləcək səviyyədə bilikli bir şəxs hackerdir. Yəni...
~> Hər proqramçı, hər sistem administratoru, hər kibertəhlükəsizlik mütəxəssisi, hər texnoloji mütəxəssis istəsələr asanlıqla hacker ola bilərlər. Hətta onları hacker hesab etmək də olar. Amma hamısını yox. Doğrudan proqramçı olanları. Niyə? Çünki sistemin iş prinsipinə hakimdirlər. Hətta sistemi birbaşa özləri idarə edirlər. Məsələn, Müzəfffər adlı şəxs bir veb proqramçıdır. 20 illik təcrübəyə malikdir. Kim çıxıb onunla PHP-də XSS hücumlarına qarşı tədbirlər barədə müzakirəyə girə bilər? Heç kim. Adam XSS dərsi keçər. Niyə? Çünki XSS-in nə olduğunu ən azı bir veb defacer qədər bilir. Amma onun maraq sahəsi deyil. Kodu yazır, test edir, sistemi qurur və iş prosesini izləyir.
~> Amma hacker dediyimiz şəxslər müəyyən səviyyədə bilik və təcrübəyə malik olmaqla yanaşı, qurulmuş və işləyən sistemi manipulyasiya etməyə, pozmağa çalışırlar. Yaxşı niyyət, pis niyyət kimi anlayış əslində yoxdur. (Azərbaycan,Türk saytlarının index.php faylına “Sizə zərər vermədim, açıqları bağlayın” deyə mənasız mesajlar yazıb mirror toplamağa çalışan bəzi əxlaqsızlar, çurbanlar utansınlar.)
~> Hər hacker sistemə daxil ola bilər, amma sistemə daxil olduqdan sonra nə edəcəyi əslində onun niyyətini və növünü müəyyən edir.
İllərdən bəri aşağıdakı hacker tipləri mövcuddur:
Black Hat: Pis uşaqlar – Daxil olduqları hər sistemə zərər verirlər. Onlar üçün bunun heç bir fərqi yoxdur. Heç bir əxlaqi məsələ onları maraqlandırmaz.
White Hat: Qanadsız mələklər – Bu hackerlər daxil olduqları sistemlərdə məsul şəxsləri məlumatlandıraraq təhlükə haqqında xəbərdarlıq edir və kömək edirlər. Günümüzdə White Hat hackerlər əsasən bug bounty proqramlarında fəaliyyət göstərirlər. Həm prestij qazanırlar, həm də pul. Bug Hunter-ləri buna misal göstərmək olar.
Gray Hat: Yolsuzlar – Nə edəcəkləri bəlli olmayanlar. Bir sistemə daxil olarlar, istəsələr kömək edərlər, istəsələr də məhv edərlər. Tamamilə ruh hallarına bağlıdır.
Hacktivist: Səssiz qalmayanlar – Siyasi, hüquqi, insan haqları və s. kimi fikirləri müdafiə edərək hack fəaliyyəti həyata keçirən şəxslər. Sistemdə məqsədləri səslərini eşitdirmək və mesajlarını çatdırmaqdır. Anti-Armenia, 1923turk, Cyber-warrior, Turkhacks, 1918Team kimi forum və qrupları bunlara misal göstərmək olar. Hacktvistlər əsasən Deface metodundan istifadə edirlər.
Phreaker - Telefonçular: Telefon, GSM və s. kimi rabitə cihaz və şəbəkələrini manipulyasiya edə bilən şəxslər. Yüksək səviyyədə hardware biliklərinə malikdirlər və pulsuz telefon danışıqları apara bilər, hətta özləri müstəqil GSM şəbəkəsi belə qura bilərlər.
Azərbaycanda illər öncə saxlanılan phreaker haqqında xəbəri burada izləyə bilərsiniz.
Qeyd : videodakı defacer isə D3N!M ləqəbi ilə tanınan hacker idi. ---> LİNK
Cracker - Mühəndislər: Super səviyyədə proqramlaşdırma biliklərinə malik bu dostlar proqramları və proqram təminatlarını Reverse Engineering – yəni tərsinə mühəndislik metodu ilə analiz edərək həll edirlər. Məsələn, ödənişli proqramları pulsuz istifadə edilə bilən hala gətirirlər. Keygen, serial kimi müdafiələri ləğv edə bilirlər. Məsələn, pulsuz yüklədiyimiz oyunlar cracker-lər tərəfindən pulsuz hala gətirilmişdir. Amma unutmayın, heç bir qul haqqı, heç bir qulda qalmaz.
Script Kiddle - Uşaqlar: Ən təhlükəli növdür. Öyrənmə və özünü inkişaf etdirmə mərhələsində olan yeni başlayanlar kimidir. Hara gəldi hücum edirlər. Tək məqsədləri kimisə vurmaqdır. Lakin hələ yolun başındadırlar.
Lamer - Qaqaizm sindromu: Məncə, açıqlamağa ehtiyac yoxdur. Təəssüf ki, hazırda Azərbaycan internet məkanında ən çox görünən “AMDSAD”, “A*K”, “SMDnsaID” kimi tərzdə danışaraq hər kəsə meydan oxuyan və TV-lərdə “F-16-nı hackləmişik” deyə danışan tiplərdir. Etdikləri hərəkətlərə görə bu şəxsss....lərə irad tutsanız sizi "Razborkaya" çağırıb əllərində "QWERTY təsbehlər" ilə sizlə söhbət çürütməyə çalışacaqlar. Bu səbəbdən də bu şəxslərə rast gəldiyiniz yerdə söyüş söyün və ya təhqir edin daha sonra bloka atın ürəkləri patlasın .
Çurbanlar - (Panelçilər və Dələduzlar): Bunu müasir dövrə uyğun olaraq mən əlavə etmiş olum. Bu qansız terroristlər cəmiyyətin məlumatsız insanlarına Pishing xarakterli mesajlar göndərərək onları aldadaraq pullarını ələ keçirməyə çalışırlar. Bu qanıxarabları gördüyünüz yerdə, dəlilləri toplayın və polisə zəng edin. Daha sonra Mezolit dövrünə qədər ..... {Nəysə argo olmaz }.
Bu oxuduğunuz string yığını mənə aid olan fikirlərin yazıya çevirilmiş versiyasıdır. Nəzərinizə çatdırım ki, bu yazı hansısa xarici platformadan alınıb google translate ilə tərcümə edilmiş bir yazı deyil.
Disclamer : Bu yazıda Argo (Vulqar) ifadələr görməsəniz də çox sayda tənqid ilə qarşılaşa bilərsiniz. Odurki, təqdid atəşindən pay almış şəxslərin mənlə mübahisə etmək və ya nələrisə isbat etmək üçün itirdikləri vaxt əvəzinə özünü inkişafa sərf etsə daha məqsədə uyğun olar.
Qeyd : Bu və bunun kimi paylaşılacaq məqalələr toplusu komandamız tərəfindən Marifləndirmə məqsədi ilə bir çox platformada paylaşılmaqdadır. Lütfən bunun, bunun bənzəri kimi mövzular ilə digər platformalarda qarşılaşdıqda "alıntıdır" kimi fikirlər bildirməyin.
Hackerlik nədir?
Wiki dayı bunu gözəl izah edib. Burada əlavə ediləsi çox da bir şey yoxdur. Sadə dildə desək, yaxşı səviyyədə proqramlaşdırma dilləri və texnologiya biliklərinə malik olmaqla yanaşı, sistemin iş prinsipini manipulyasiya edə biləcək səviyyədə bilikli bir şəxs hackerdir. Yəni...
~> Hər proqramçı, hər sistem administratoru, hər kibertəhlükəsizlik mütəxəssisi, hər texnoloji mütəxəssis istəsələr asanlıqla hacker ola bilərlər. Hətta onları hacker hesab etmək də olar. Amma hamısını yox. Doğrudan proqramçı olanları. Niyə? Çünki sistemin iş prinsipinə hakimdirlər. Hətta sistemi birbaşa özləri idarə edirlər. Məsələn, Müzəfffər adlı şəxs bir veb proqramçıdır. 20 illik təcrübəyə malikdir. Kim çıxıb onunla PHP-də XSS hücumlarına qarşı tədbirlər barədə müzakirəyə girə bilər? Heç kim. Adam XSS dərsi keçər. Niyə? Çünki XSS-in nə olduğunu ən azı bir veb defacer qədər bilir. Amma onun maraq sahəsi deyil. Kodu yazır, test edir, sistemi qurur və iş prosesini izləyir.
~> Amma hacker dediyimiz şəxslər müəyyən səviyyədə bilik və təcrübəyə malik olmaqla yanaşı, qurulmuş və işləyən sistemi manipulyasiya etməyə, pozmağa çalışırlar. Yaxşı niyyət, pis niyyət kimi anlayış əslində yoxdur. (Azərbaycan,Türk saytlarının index.php faylına “Sizə zərər vermədim, açıqları bağlayın” deyə mənasız mesajlar yazıb mirror toplamağa çalışan bəzi əxlaqsızlar, çurbanlar utansınlar.)
~> Hər hacker sistemə daxil ola bilər, amma sistemə daxil olduqdan sonra nə edəcəyi əslində onun niyyətini və növünü müəyyən edir.
İllərdən bəri aşağıdakı hacker tipləri mövcuddur:
Black Hat: Pis uşaqlar – Daxil olduqları hər sistemə zərər verirlər. Onlar üçün bunun heç bir fərqi yoxdur. Heç bir əxlaqi məsələ onları maraqlandırmaz.
White Hat: Qanadsız mələklər – Bu hackerlər daxil olduqları sistemlərdə məsul şəxsləri məlumatlandıraraq təhlükə haqqında xəbərdarlıq edir və kömək edirlər. Günümüzdə White Hat hackerlər əsasən bug bounty proqramlarında fəaliyyət göstərirlər. Həm prestij qazanırlar, həm də pul. Bug Hunter-ləri buna misal göstərmək olar.
Gray Hat: Yolsuzlar – Nə edəcəkləri bəlli olmayanlar. Bir sistemə daxil olarlar, istəsələr kömək edərlər, istəsələr də məhv edərlər. Tamamilə ruh hallarına bağlıdır.
Hacktivist: Səssiz qalmayanlar – Siyasi, hüquqi, insan haqları və s. kimi fikirləri müdafiə edərək hack fəaliyyəti həyata keçirən şəxslər. Sistemdə məqsədləri səslərini eşitdirmək və mesajlarını çatdırmaqdır. Anti-Armenia, 1923turk, Cyber-warrior, Turkhacks, 1918Team kimi forum və qrupları bunlara misal göstərmək olar. Hacktvistlər əsasən Deface metodundan istifadə edirlər.
Phreaker - Telefonçular: Telefon, GSM və s. kimi rabitə cihaz və şəbəkələrini manipulyasiya edə bilən şəxslər. Yüksək səviyyədə hardware biliklərinə malikdirlər və pulsuz telefon danışıqları apara bilər, hətta özləri müstəqil GSM şəbəkəsi belə qura bilərlər.
Azərbaycanda illər öncə saxlanılan phreaker haqqında xəbəri burada izləyə bilərsiniz.
Qeyd : videodakı defacer isə D3N!M ləqəbi ilə tanınan hacker idi. ---> LİNK
Cracker - Mühəndislər: Super səviyyədə proqramlaşdırma biliklərinə malik bu dostlar proqramları və proqram təminatlarını Reverse Engineering – yəni tərsinə mühəndislik metodu ilə analiz edərək həll edirlər. Məsələn, ödənişli proqramları pulsuz istifadə edilə bilən hala gətirirlər. Keygen, serial kimi müdafiələri ləğv edə bilirlər. Məsələn, pulsuz yüklədiyimiz oyunlar cracker-lər tərəfindən pulsuz hala gətirilmişdir. Amma unutmayın, heç bir qul haqqı, heç bir qulda qalmaz.
Script Kiddle - Uşaqlar: Ən təhlükəli növdür. Öyrənmə və özünü inkişaf etdirmə mərhələsində olan yeni başlayanlar kimidir. Hara gəldi hücum edirlər. Tək məqsədləri kimisə vurmaqdır. Lakin hələ yolun başındadırlar.
Lamer - Qaqaizm sindromu: Məncə, açıqlamağa ehtiyac yoxdur. Təəssüf ki, hazırda Azərbaycan internet məkanında ən çox görünən “AMDSAD”, “A*K”, “SMDnsaID” kimi tərzdə danışaraq hər kəsə meydan oxuyan və TV-lərdə “F-16-nı hackləmişik” deyə danışan tiplərdir. Etdikləri hərəkətlərə görə bu şəxsss....lərə irad tutsanız sizi "Razborkaya" çağırıb əllərində "QWERTY təsbehlər" ilə sizlə söhbət çürütməyə çalışacaqlar. Bu səbəbdən də bu şəxslərə rast gəldiyiniz yerdə söyüş söyün və ya təhqir edin daha sonra bloka atın ürəkləri patlasın .
Çurbanlar - (Panelçilər və Dələduzlar): Bunu müasir dövrə uyğun olaraq mən əlavə etmiş olum. Bu qansız terroristlər cəmiyyətin məlumatsız insanlarına Pishing xarakterli mesajlar göndərərək onları aldadaraq pullarını ələ keçirməyə çalışırlar. Bu qanıxarabları gördüyünüz yerdə, dəlilləri toplayın və polisə zəng edin. Daha sonra Mezolit dövrünə qədər ..... {Nəysə argo olmaz }.